Wanneer is beethoven gestorven

Ludwig van Beethoven kende een zeer moeizame jeugd door het overmatige drankgebruik van zijn vader en groeide hierdoor op tot een schuchter en somber mens. Ondanks de vele tegenslagen die hij op privégebied kreeg te verwerken ging het hem zakelijk gezien voor de wind en kon hij meerdere keren in zijn leven rekenen op de bescherming van diverse rijke edelen. Rond zijn dertigste kreeg Ludwig problemen met zijn gehoor waardoor hij uiteindelijk volledig doof werd en afhankelijk was van pen en papier om met mensen te communiceren. Naast zijn slechte gezondheid, met name in de laatste jaren van zijn leven, kende Ludwig ook weinig geluk in de liefde en bleef hij zijn hele leven vrijgezel.

Inhoud

De jeugdjaren van Beethoven

Ludwig van Beethoven had geen gemakkelijke jeugd gezien het drankmisbruik van zijn vader en hij kreeg een zeer gebrekkige opleiding omdat zijn toekomst volledig in het teken van de muziek diende te staan. Na het overlijden van zijn moeder nam Ludwig de zorg over zijn twee broertjes op zich en kreeg daarbij veel steun van zijn goede vriend Stephan von Breuning. Zijn muzikale genie was enorm en op twaalfjarige leeftijd werd zijn eerste compositie gepubliceerd waarna de Duitse stad Bonn al snel te klein voor hem werd.

G

Ludwig van Beethoven

Met zijn verwrongen blik en verwilderde haardos behoort Ludwig van Beethoven tot de meest archetypische verschijningen van de westerse cultuur. Zijn belang voor de klassieke muziek is nauwelijks te overschatten: de schokgolven van zijn Grosse Fuge en de Hammerklaviersonate waren tot ver in de 20e eeuw merkbaar. Beethovens muziek was er niet om feodale en kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders te… vleien. Zijn composities waren eerder merktekens op het pad van zijn eigen individuatie; soms plagerig en sardonisch, dan weer woedend en sarcastisch, maar altijd met een diepe compassie voor minderbedeelden. 'Dat de ongelukkige zich mag troosten met het vinden van een lotgenoot' schreef Beethoven in het Heiligenstädter Testament. Beethovens oeuvre wordt vaak in drie periodes verdeeld. Gedurende de eerste periode bouwde Beethoven voort op wat Haydn en Mozart hem hadden aangereikt ('Mozarts geest uit Haydns handen'). Kenmerkend voor deze periode zijn de Kwartetten op, de beide eerste symfonieën, de Sonate Pathétique en de Mondscheinsonate. De confrontatie met toenemende doofheid (waarvan het voornoemde Heiligenstädter Testament getuigenis aflegde) markeert het begin van de tweede periode. Tot deze middenperiode behoren meesterwerken als de Derde Symfonie 'Ero

Nieuwsbrief Muzikale Verhalen (46) 

Mei  

Beste lezer,

Vijf maanden geleden schreef ik in het decembernummer over de compositie Mercy van Max Richter. Naar aanleiding daarvan kreeg ik een uitnodiging in Den Haag een korte voordracht te houden over deze componist en deze compositie (tussen twee maal een euritmieopvoering van dit stuk). Was leuk om te doen. Ik heb ter voorbereiding ook alle muziekstukken van hem beluisterd. En eerlijk gezegd kwam voor mijn oren Mercy als meest geslaagd uit de bus.

Een klein stukje geschiedenis, door mij bijeengesprokkeld: ‘Mercy’ schreef hij in opdracht van de Amerikaanse violiste Hilary Hahn. De aanzet voor het schrijven waren de gebeurtenissen in Guantánamo Bay. Hij had het gevoel dat we iets fundamenteels in onze beschaving zijn kwijtgeraakt. De titel heeft te maken met Shakespeares ‘De Koopman van Venetië’. Portia vraagt Shylock om medelijden met Antonio te hebben en zijn leven te sparen. Portia houdt daarbij een gepassioneerde toespraak over barmhartigheid, die zowel de ontvanger als de schenker ten goede komt. Richter zegt daarover, door mij vrij vertaald: “Ik vind dat een prachtig beeld, die wederkerigheid”.

Precies drie jaar geleden werd in de nieuwsbrief aandacht beste