Konrad lorenz biografie 2003
Dode giraffe in het preparateursatelier in Artis © Paul Louis Steenhuizen / Nederlands Fotoarchief.
Het principe van de nieuwsgierigheid
Macaber en vrolijk bioloog Midas Dekkers
Geerdt Magiels
werd geboren in te Wilrijk. Studeerde biologie en (wetenschaps)filosofie aan diverse universiteiten in Vlaanderen en Groot-Brittannië. Publiceerde o.a. ‘Het brein. Honderd jaar na Freud’ () en schrijft over wetenschap voor de ‘Standaard der Letteren ’.
Adres: s@
De biologie is een wetenschap met een eigen status. Ze bestudeert het leven op deze aarde en daar komt nogal wat bij kijken. Ze strekt zich uit van de grenzen tussen leven en niet-leven tot het eindpunt van deze zin, en verder. Van micro-organismen tot poëzie, van oervormen van leven tot de uitingen van de menselijke cultuur. Bij pogingen om het leven te begrijpen heb je fysica nodig en chemie, maar ook wiskunde en wat geologie en aardrijkskunde. Met de evolutie van de vele levensvormen en hun biotopen schrijf je geschiedenis. En van de fysiologie van planten en dieren loopt een ononderbroken lijn naar die van de homo sapiens, met onontkoombare gevolgen voor de geneeskunde. De biologie van het gedrag van dieren gaat onmerkbaar over in de psychologie en
Midas Dekkers in de media
EEN BIOGRAFIE VAN KONRAD LORENZ
Een van de aardigste episodes uit het leven van Konrad Lorenz () heeft betrekking op de verzorging van een jonge kauw. Lorenz had het verzwakte diertje ontdekt in een dierenwinkel in Wenen en had direct medelijden gekregen. Hij kocht het vogeltje voor vier Schilling en was vast van plan om het dier met goede voeding er weer bovenop te helpen en vrij te laten zodra dat mogelijk was. Dat lukte en vormde tegelijk het begin van een kauwenkolonie die tientallen jaren in de nabijheid van zijn woonhuis in Altenberg is gebleven. Later schreef hij hierover dat hij zelden zoveel had terug ontvangen van een dier. Want het kauwtje gebruikte zijn vrijheid om dadelijk plaats te nemen op zijn schouder en ontwikkelde een kinderlijk soort aanhankelijkheid. Als Lorenz zijn huis binnenging dan volgde de kauw en ging met hem mee naar iedere kamer. Hij gaf hem de naam ‘Tschock’. Tschock was een persoonlijkheid. Net zo goed als alle andere dieren dat kunnen zijn. In zijn latere ganzenkolonie, die zo’n beetje zijn handelsmerk werd, kende hij ook alle dieren afzonderlijk. Als grondlegger van de ethologie (of ‘dierpsychologie’ zoals hij deze tak van de biologie aanvankelijk noemde) besteedde hij veel tijd aan de observatie van dieren in hun natuurlijke le
Tinbergen, Nikolaas ()
Huygens ING - Amsterdam. Bronvermelding: R.P.W. Visser, 'Tinbergen, Nikolaas ()', in Biografisch Woordenboek van Nederland. URL: []
Tinbergen, Nikolaas, dierkundige ('s-Gravenhage - Oxford (Groot-Brittannië) ). Zoon van Dirk Cornelis Tinbergen, leraar Nederlands aan een gymnasium, en Jeannette van Eek. Gehuwd op met Elisabeth Amélie Rutten (). Uit dit huwelijk werden 2 zoons en 3 dochters geboren. Hij kreeg in de Britse nationaliteit.
Niko Tinbergen groeide op, samen met drie broers en een zuster, als derde kind in een Haags leraarsgezin. Terugblikkend zou hij de sfeer in zijn ouderlijk huis karakteriseren als gelukkig, harmonieus en intellectueel stimulerend. Alle kinderen zouden een academische opleiding voltooien. Niko en zijn broers Jan en Luuk zouden alle drie prominente wetenschappelijke onderzoekers worden.
Niko bezocht van tot de Tweede HBS in zijn geboortestad. Hij leverde daar weinig opvallende schoolprestaties. Liever besteedde hij zijn tijd en energie aan buitenschoolse activiteiten. Hij was een fanatiek sporter en deed aan hockey, schaatsen en polsstokhoogspringen. Geïnspireerd door de populariserende geschriften van E. Heimans en J.P. Thijsse ontpopte Niko zich daarnaast al vroeg als een gedreven veldbioloog met een bijzonder
Een jager om te vertrouwen
Het bekendste verhaal over de uitvinder van de diergedragswetenschap, dat van de stekelbaars en de PTT bestelbus, staat er met precies één zin in
In verscheen het kinderboek Klieuw van de Leidse bioloog Niko Tinbergen. Het is het verhaal van een meeuw, die ergens in een duingebied aan de Nederlandse kust een doodgewoon meeuwenleven doormaakt, van het ei tot het end, behalve de minutieuze beschrijving van wat Klieuw meemaakt, zijn de eenvoudig ogende pentekeningen, die eveneens van de hand van de auteur zijn. Meeuwen en andere beesten lijken er op te poseren voor de tekenaar, welwillend en geduldig, de zaak duidelijk wel vertrouwend. Het zijn vogels die ondanks zijn aanwezigheid op hun gemak zijn, zelfs als ze jongen hebben of een nest vol Klieuw kort na de Tweede Wereldoorlog verscheen was geen toeval. Niko Tinbergen schreef en tekende het in eerste instantie als een wekelijks feuilleton in de brieven die hij gedurende twee jaar schreef aan zijn zoontjes Dik en Jaap en dochtertje Toos. Vanuit kamp Beekvliet in St. Michielsgestel, waar hij in september door de Duitse bezetter gegijzeld was, samen met honderden andere Nederlandse intellectuelen (onder wie de eerste naoorlogse premier Schermerhorn).Heel veel van de pentekeningen uit Klieuw (in nog ee