Joël de ceulaer contact
De vraag van Joël De Ceulaer: hoe verklaren we dat enthousiasme voor onzin en die afkeer van kennis?
Joël De Ceulaer is senior writer.
“Over Sigmund Freud () weten we dat hij een charlatan was. Zijn psychoanalyse en de varianten van apostelen zoals Jacques Lacan zijn niet wetenschappelijk onderbouwd. Dat is overvloedig aangetoond en geschreven. Toch zijn veel intellectuelen (ook journalisten) die niets geloven van pakweg astrologie, nog altijd in de ban van de Weense zielenknijper.
“Over Charles Darwin () weten we dat hij ons met de evolutietheorie de cruciale inzichten heeft geschonken om het leven op aarde te begrijpen, ook de mens – inclusief gedrag en psychologie. Dat is overvloedig aangetoond en geschreven. Toch zijn veel intellectuelen (ook journalisten) die wetenschap respecteren, nog altijd huiverig om te aanvaarden dat er bijvoorbeeld evolutionair verklaarbare verschillen bestaan tussen pakweg (m) en (v).
“Mijn vraag: hoe verklaar jij dat enthousiasme voor onzin en die afkeer van kennis? En wanneer zal Freud helemaal verdwenen en Darwin helemaal aanvaard zijn?”
Het antwoord van Maarten Boudry: ‘Dat Darwin op meer weerstand botst dan Freud, heeft met ideologie te maken’
Maarten Boudry is filosoof en houder van de Leerstoel Etienne Vermeersch aan de UGent. Hi Etienne Vermeersch was geen groot, maar wel een goed filosoof. Dat vond hij zelf. Een groot filosoof, zei hij ooit, is iemand die een eigen wereldbeschouwing heeft ontworpen en zo een fundamentele bijdrage heeft geleverd aan de geschiedenis van het menselijke denken. En dat, wist hij, heeft hij niet gedaan. Maar hij vond zichzelf een goed filosoof, omdat hij grondig had nagedacht over de wezenlijke vragen van het leven, en daar voor zichzelf bevredigende antwoorden op had gevonden – en ook omdat hij een impact heeft gehad op het maatschappelijk debat, en zo de wereld een beetje heeft verbeterd. Het nooit eerder gepubliceerde interview met Etienne Vermeersch: “Ik wil wie mij graag zag bedanken” Dat debat strekte zich voor hem uit in de volle breedte: van de strijd tegen het Vlaams Blok, dat hij een racistische partij vond, tot de strijd tegen de radicale islam, waarvan hij de opmars met lede ogen aanzag: de laatste jaren kwam hij zo paradoxaal genoeg in erg nauw contact met islambashers als Wim Van Rooy, wiens zoon Sam in de voetsporen van Dewinter treedt. Al deelde Vermeersch het apocalyptische islambeeld van de Van Rooys niet, toch vond hij het zijn plicht om te strijden tegen 'Ik ben teleurgesteld in de journalistiek', zegt Helen Joyce. 'Journalisten horen op zoek te gaan naar de waarheid, om die dan door te geven aan hun publiek. En dat doen velen niet meer. Ook veel academici en uitgevers zijn ten prooi gevallen aan lafheid. Blijkbaar denken ze het genderdebat te kunnen winnen door het gewoon niet te voeren.' Joyce was wiskundige aan de universiteit van Cambridge tot ze in ging werken voor The Economist, een van de beste bladen ter wereld. Ze bekleedde er tal van leidinggevende posities, maar schreef zelf ook veel – onder meer over het genderdebat. Na 20 jaar besloot ze zich volledig op dat thema toe te leggen. Ze is nu verbonden aan actiegroep Sex Matters – letterlijk: geslacht doet ertoe – en publiceerde een kritisch boek dat pas in het Nederlands werd vertaald: ‘Trans: wanneer ideologie de realiteit ontmoet«. Joyce komt beslagen ten ijs, en is zeer nuchter en scherp – laat het een triggerwarning zijn, zoals dat tegenwoordig heet. 'Ik hou niet van leugentjes om bestwil', zegt ze. 'Ik ben nogal bot, soms. Ik wil niet conformis Zijn leermeester en vriend Etienne Vermeersch is bijna vijf jaar dood. Zelf neemt Johan Braeckman (58) nu al, negen jaar te vroeg, afscheid van de universiteit. Een gesprek over Darwin, Gaza en het filosofische boek dat iedereen moet lezen. Joël De Ceulaer &#; De Morgen “Ik heb mij altijd goed gevoeld aan de universiteit”, zegt filosoof Johan Braeckman. “Daar wil ik toch eerst en vooral wel op wijzen. Ik heb les mogen geven aan duizenden studenten, ik heb mij grondig mogen verdiepen in boeiende onderwerpen, ik heb artikelen en boeken kunnen schrijven, ik heb zo’n twintig mensen bij hun doctoraat begeleid. “Het waren hele mooie jaren. Maar ik heb al een tijd het gevoel dat ze voorbij zijn. Niet dat ik geen inspiratie meer heb of het beu ben, integendeel, ik denk dat het beste nog moet komen.” Hij had al eens een jaar vrij genomen, om te vertragen, te lezen en zijn huis te verbouwen, en zijn lesopdracht was de voorbije jaren gekrompen tot eerst 60 en daarna 20 procent. Toch blijft het een verrassing: de bekende Gentse filosoof Johan Braeckman, opvolger van wijlen Etienne Vermeersch, stopt op negen jaar van zijn emeritaat. Hij is nog maar 58, en verlaat nu al de universiteit. “Ik zit nog volop in vorm, daar ligt het niet aan”, zegt hij thuis in Wetteren In de Nederlandse letteren vindt deze week de belangrijkste gebeurtenis van het jaar plaats, met de publicatie van de derde bundel dagboeknotities van Benno Barnard (68). ‘Afscheid van de handkus’ is een genereuze bron van lering en vermaak. Joël De Ceulaer &#; De Morgen ‘Je ziet hier vossen, dassen en Paul McCartney. Hij woont een dorp verderop’ Benno Barnard Mocht er rechtvaardigheid heersen in de republiek der letteren, dan zouden de schoorsteenmantels in het 17de-eeuwse landhuis van Benno Barnard en zijn vrouw bezwijken onder de Gouden Uilen, AKO’s en andere literaire trofeeën. Dat zulks niet het geval is − hij werd al bekroond, maar niet met die kleppers − komt omdat hij niet meer wil dat zijn werk wordt ingestuurd voor zulke prijzen. “Ik vind dat literaire circus stuitend”, zegt hij. “Men laat schrijvers als zeeleeuwen naar visjes springen. Dat is vernederend. &#;Nog los van het feit dat je gefrustreerd bent als je niet wint, hou ik niet van zulke competities. Is dat een soort hoogmoed? Het is bescheiden ijdelheid.” Barnard hield België in voor bekeken, om zich terug te trekken in East Sussex, waar hij, in dat fraaie landhuis in Brede, met zijn vrouw een bed and breakfast uitbaat − het echtpaar huurt ook een flat in Brussel, want de vrouw des hui
Joël De Ceulaer: “Er was weinig waarover Etienne Vermeersch niet grondig had nagedacht”
Lees ook
‘Jongeren die twijfelen aan hun geslacht zouden we beter leren dat de puberteit nu eenmaal lastig is’
‘Iedereen mag van mij geloven wat hij of zij wil. Maar je mag niet van anderen eisen dat zij dat geloof overnemen«