Jakov dzjoegasjvili
Rosemary Sullivan
'Stalin's Daughter' - Biografe Rosemary Sullivan over een leven in de schaduw van een monster
Met: Michel Krielaars, Rosemary Sullivan
Op woensdag 22 mei was de Canadese schrijver en biograaf Rosemary Sullivan te gast bij B-Unlimited. Ze ging in gesprek met Michel Krielaars, Ruslandkenner en chef boeken van NRC, over Stalin's Daughter, haar biografie van het kind van een meedogenloze dictator.
Rosemary Sullivan is een gelauwerd dichter en biograaf. Haar biografie Stalin's Daughter is in 23 landen verschenen, werd juichend ontvangen en is met verschillende prijzen bekroond. Ze schreef 14 boeken, waaronder de internationale bestseller Villa Air-Bel: World War II, Escape and a House in Marseille.
De dochter van Stalin - Svetlana Alliluyeva, ook bekend als Lana Peters - werd geboren in Ze bracht haar jeugd door tussen de muren van het Kremlin. Het privilege van de Communistische Partij beschermde haar tegen de massale hongersnood en zuiveringen in haar land. Maar ze ontsnapte niet aan het tragische verlies van iedereen van wie ze hield, inclusief haar moeder, twee broers, tantes en ooms en een minnaar. Na Stalins dood in vluchtte Svetlana voor de nalatenschap van haar vad
Bewondering voor een onstuimig leven
Het is november wanneer Rosemary Sullivan in The New York Times een in memoriam leest over Svetlana Alliloejeva, of, zoals ze in de Verenigde Staten heet: Lana Peters. Weinig tot niets weet ze van de vrouw die in haar vaderland ontvlucht en daarmee de belangrijkste uitwijkeling wordt die de USSR ooit heeft gekend. Sullivan wordt geraakt door Svetlana&#;s vaststelling dat ondanks haar ontsnapping, zij nooit uit de schaduw van haar vader heeft weten te komen: &#;Waar ik ook ga of sta, zelfs in Australië of op een eiland, ik zal altijd de politieke gevangene blijven van mijn vaders naam.&#;
Svetlana vindt het vreselijk wanneer men haar uitsluitend ziet als de dochter van Stalin, maar velen zien haar bewust en onbewust zo – en neem het hen eens kwalijk. Goede vrienden geven toe dat het even duurt voordat zij aan het idee gewend zijn thee te zitten drinken met de dochter van een ex-dictator. Sullivan ondervindt het aan den lijve met Svetlana&#;s jongste dochter, Olga. &#;Voor ik aan het schrijven begon, moest ik Olga&#;s toestemming hebben om privédocumenten in te zien,&#; vertelt ze. &#;Onze eerste ontmoeting duurde drie dagen. In het begin, ik kon het niet helpen, dacht ik toch: ik zit met Stalins kleindochter aan tafel.&#;
Tot de biogr
Svetlana, de dochter van Stalin
Ze had liever gezien dat haar moeder met een timmerman was getrouwd, maar ze droeg haar lot manmoedig. Svetlana Alliluyeva ontdekte pas in , toen ze op aandrang van haar vader Engels studeerde, dat haar moeder zelfmoord had gepleegd. Ze las Life, Fortune en Illustrated London News, om de taal van de bondgenoten onder de knie te krijgen, en stuitte op een artikel over het persoonlijke leven van haar verwekker. Daarin stond het, zwart op wit. Rosemary Sullivan schreef een hartverscheurend mooie biografie van Svetlana Alliluyeva, van wie heel haar leven in het teken zou staan van dit simpele gegeven: haar moeder trouwde niet met een timmerman, maar met Jozef Stalin.
In deed ze afstand van de naam die haar brandmerkte en nam ze die van haar moeder aan. Niet dat het hielp. “Ik zal altijd de politieke gevangene blijven van mijn vaders naam.” Chroetsjov had tijdens een geheime rede op het Twintigste Partijcongres van de Communistische Partij de misdaden van Stalin uit de doeken gedaan. Zelf wist ze al eerder van de hoed en de rand. Ouders van vriendinnetjes verdwenen, familieleden van haar moeder verdwenen, haar eerste minnaar – de Joodse cineast Aleksej Kapler &#; kwam vijf jaar lang in een goelag terecht. Ze voelde wel degelijk loyaliteit voor haar
De dochter van Stalin
In het voorwoord vermeldt de schrijfster meteen dat Svetlana&#;s moeder in zelfmoord pleegde toen Svetlana 6 jaar oud was en hoeveel familieleden door Stalin zelf omgebracht zijn in de jaren Svetlana zag dus vaak geliefde mensen verdwijnen uit haar naaste omgeving.
Haar eerste 6 jaar waren de gelukkigste. Ze werd in Moskou geboren op 28 februari , als tweede kind van Stalin() en zijn tweede vrouw Nadja Alliloejeva(), die op haar 17° met Stalin trouwde, nadat Stalin eerst een relatie had gehad met haar moeder.
De eerste vrouw, Kato Svanidze(), een Georgische, was al in op haar 22° overleden aan tyfus, één jaar na haar huwelijk en negen maanden na de geboorte van Jakov ().
Deze was dus Svetlana&#;s halfbroer, Vasili () was haar echte broer.
Ze groeide op als het prinsesje van het Kremlin, omringd door een gouvernante, een kinderjuf en de bolsjewistische leiders, die er ook hun appartementen hadden en buiten Moskou hun datsja&#;s.
Stalin en Nadja hadden geen tijd voor hun kinderen : Jakov werd opgevoed door Stalins schoonmoeder en schoonzussen, Vasili en Svetlana door kinderjuffen, met wie ze een goede band hadden. De kinderjuf van Svetlana, Alexandra Andr
Wim Berkelaar
Hoe is het om kind van een dictator te zijn en nog wel van een dictator van het gruwelijke formaat als Jozef Stalin? Ik had daar eigenlijk nooit goed over nagedacht tot ik deze zomer de memoires van Svetlana Alliloejeva () las, alsmede de voortreffelijke biografie die Rosemary Sullivan in over haar publiceerde. Voordat ik haar memoires en biografie las, ging ik af op het cliché dat altijd over haar klonk: dat Svetlana niet alleen de lieveling van haar vader was maar ook zijn tirannieke trekken bezat, die haar ongenietbaar en onmogelijk maakten. Nu steekt ook in dit cliché, zoals in ieder cliché, wel iets van waarheid, maar dit is, zo bleek me bij lezing, beslist niet het hele verhaal. Het leven van Svetlana is ook het verhaal van een even krachtige als gevoelige vrouw, die niet alleen (tevergeefs) uit de schaduw van haar vader probeert te komen, maar die ook moedig haar vrijheid trachtte te zoeken, tegen alle verdrukking in.
Toen Svetlana werd geboren (in ) was Stalin al op weg naar de absolute macht, maar bezat die nog niet. Door middel van het afsluiten van bondgenootschappen met andere kopstukken uit de bolsjewistische partij, die hij vervolgens weer inruilde voor andere bondgenoten trok Stalin rond de absolute macht naar zich toe. Hij was toen