Billie holiday blue moon

Billie Holiday - Biografie

Zware jeugd

Billie Holiday wordt op 7 april geboren in Baltimore als Eleanora Fagan Gough. Haar vader is een jazzmuzikant en verlaat het gezin als Billie nog maar een baby is. Billie’s moeder is dan pas 13 jaar oud. Haar moeder heeft moeite met het zorgen voor haar dochter en laat haar regelmatig achter bij familie die niet te vertrouwen blijkt te zijn. Billie werkt als jong meisje al als schoonmaakster en hier hoort ze muziek van Louis Armstrong en Bessie Smith. Als Billie rond haar tiende verkracht wordt moet ze verplicht naar een katholieke opvoedingsschool. Na 2 jaar komt ze hier uit, waarna ze met haar moeder verhuist naar New Jersey. Na een tijdje hier gewoond te hebben verhuizen ze naar Brooklyn, New York. Hier gaat Billie de prostitutie in om extra geld bij te verdienen.

John Hammond

In begint Billie met zingen in verschillende louche nachtclubs. In wordt ze ontdekt door de jonge producer John Hammond die haar aanbeveelt bij klarinetspeler Benny Goodman. Hij nodigt haar uit voor een kleine groep die hij op dat moment heeft en ze brengen een single uit, ‘Your Mother’s Son-In-Law’.

Apollo theater

Ze blijft zingen in bars en krijgt steeds betere optredens aangeboden. In treedt ze uiteindelijk op in het legendarische Apollo theater. Ook ver



Verslaving, racisme, foute mannen: drama’s overschaduwen altijd het fenomenale talent van Billie Holiday

Om voelbaar te maken hoe lang Billie Holiday () al dood is: toen ze stierf was de muziekterm ‘pop’ nog amper in zwang en bestond de genreaanduiding ‘soul’ nog helemaal niet. The Beatles moesten hun bandnaam nog verzinnen. Het gros van de ‘Jim Crow-wetten’ voor strikte rassensegregatie in de VS was nog van kracht.

Holiday (echte naam: Eleanora Fagan) overleed op 14 juli in een New Yorks ziekenhuis aan levercirrose, uitgeteerd door heroïne en alcohol. 44 jaar geleefd, inmiddels 62 jaar dood.

Oude muziekgeschiedenis dus, maar toch wordt ze opvallend vaak als voorbeeld genoemd door jonge soul- en jazzvocalisten. Nona uit Uden (geboren ) en Celeste uit Brighton () deden het onlangs nog in de Volkskrant. Erykah Badu en Macy Gray, Corinne Bailey-Rae en Paloma Faith, Sabrina Starke en Denise Jannah; ze zeggen allemaal door Holiday te zijn geïnspireerd. 

Kandace Springs () zette in nog een Holiday-liedje op haar jongste album. Trijntje Oosterhuis en José James (een man!) brachten tributes van albumlengte uit. De beroemdste Billie-achtige hebben we dan nog niet eens genoemd: Amy Winehouse (), die ten onder ging aan ongeveer dezelfde levensstijl als haar heldin. 

Wie zich afv

dinsdag 4 juli om uur bij de NTR op NPO2.

Ze was de best betaalde zwarte artiest van haar tijd en kampte haar hele leven met verslavingen. Dat was voor zangeres Billie Holiday de manier om het geweld, de vrouwenhaat en het racisme het hoofd te bieden. In de documentaire ‘De uitgesproken stem van Billie Holiday’ krijgen we een inkijk in het turbulente leven van één van de grootste jazz-legendes, dat naast het podium weinig glamour kende. De film geeft naast een portret van de legendarische Lady Day ook een beeld van hoe het was om als zwarte vrouw te leven in een gesegregeerde maatschappij.

Billie Holiday (Philadelphia, ) wordt geboren als Eleanora Fagan. Haar vader jaagt een eigen muzikale carrière na en haar moeder is veel afwezig door haar werk, en daarom groeit Holiday op bij haar tante in Baltimore. Op straat komt ze al op jonge leeftijd in aanraking met drugs en prostitutie. Op haar twaalfde wordt ze misbruikt door een buurman. Na dit incident begint ze met werken in een bordeel, als hulpje. Als ze later met haar moeder in Harlem (NY) woont, verdient ze haar geld voornamelijk met prostitutie. Op dat moment is ze slechts veertien jaar oud.

Rond deze leeftijd begint ook haar muzikale carrière. Ze komt in aanraking met

Dat tragiek zoveel schoonheid op kan leveren

In de speelfilmlange documentaire over Billie Holiday (Het uur van de wolf – NTR) verschijnt halverwege een foto van de hoofdpersoon samen met Ella Fitzgerald. Beiden in vol ornaat met sieraad, en ook overigens op hun mooist. Koninginnen van de jazz. Ella The First Lady of Song, Billie tot Lady Day herdoopt door tenorsaxofonist Lester Young. (Overigens heette Billie eigenlijk Eleonora Fagan, haar moeders achternaam; vader Clarence Holiday, muzikant en groot drinker, zestien jaar bij Eleonora’s geboorte, komt in haar biografie praktisch niet voor, behalve als naamgever). Bij de foto horen we een geluidsband waarop een interviewster vraagt wat het verschil tussen de zangeressen is. Het antwoord van pianist Bobby Tucker: ‘Als Ella zingt: “mijn man is weg”, dan denk je dat die een brood is gaan kopen; maar bij Lady zie je hem de straat uitlopen met zijn boeltje, en dan weet je: die komt nooit meer terug’. Schiet niet op die andere pianist (schrijver dezes) als Ella u heilig is (waar tal van legitieme redenen voor zijn), maar er zit iets raaks in die kenschets.

Diezelfde Tucker (die haar in begeleidde bij het concert in Carnegie Hall, kort na een jaar gevangenis annex verslavingskliniek – er zat naast jazzliefde veel sensatie

Ze wordt gezien als de verpersoonlijking van de vocale jazztraditie uit de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw: Billy Holiday. Een zangeres met ongekende vocale kwaliteiten, maar tegelijkertijd ook een vrouw die buiten de schijnwerpers veel moeite had om haar leven goed op de rails te houden. Een leven bovendien waarin fictie en feiten soms nauwelijks van elkaar te onderscheiden zijn.

Het gaat al mis bij haar geboortedatum. Billy Holiday werd in Maryland (Baltimore) geboren als Eleanora Fagan. Veel bronnen vermelden als haar officiële geboortejaar, maar andere bronnen houden het op Haar vader was de pas jarige gitarist Clarence Holiday en haar moeder de jarige Sadie Fagan. Later nam ze als artiestennaam de achternaam van haar vader. De voornaam Billy ontleende ze aan de door haar bewonderde actrice Billy Dove. Ook haar kindertijd is in nevelen gehuld en zelfs het moment waarop zij begon te zingen staat niet onomstotelijk vast. Volgens haar eigen biografie werd zij in ontdekt na een mislukte dansauditie, toen haar werd gevraagd of zij ook kon zingen, maar er zijn ook zeer aannemelijk aanwijzingen dat zij al sinds zong in New Yorkse jazzclubs.

Daar werd zij in wel ontdekt door de jazzpromotor John Hammond en in dat jaar maakte zij haar eerste plaatopname van het nummer