Huyck van leeuwen
Liefdes-Kronkels voor Rubinstein
Fanatieke boekenlezers zijn mijn beste vrienden. Vaak stel ik ze de vraag hoeveel boeken ze lezen. Drie tot vier per week! Dat red ik geenszins. Eén per week haal ik net. Dat kost me een avond, een halve nacht en nog een paar uur in de daaropvolgende ochtend. Toen ik in juni mijn pensioen inging heb ik een leesplan voor de komende jaren uitgetekend.
Twee prioriteiten kwamen boven drijven. De helft van de serie Privé-domein omdat die me altijd bekoort. Met memoires, dagboeken, reisbrieven en bekentenissen bevat de reeks bij elkaar een groot deel van de wereldgeschiedenis. Zo wachten de gedenkschriften van Lodewijk Napoleon op me, de luie broer van de Keizer die in het Paleis op de Dam resideerde en eens in de week in een bad vol met stierenbloed stapte.
Afgelopen zomer was ik in de ban van het geweldige Amsterdam in bijna 80 boeken. Een briljant idee van Emile Brugman, oprichter van uitgeverij Atlas en jarenlang een van de mannen achter het succes van Privé-Domein.
De betekenis van ‘Amsterdam in bijna tachtig boeken’ is door de samenstellers treffend omschreven: ‘Het gaat om de boeken die het verhaal vertellen van het verbeelde Amsterdam, wild, vreemd, mysterieus, en toch, ergens heel bekend’.’ Diepe indruk maakt de beschouwing van me
'Waar blijft de biografie van Renate Rubinstein?'
De vorige maand verschenen dagboeken van Doeschka Meijsing laten zien hoe belangrijk het voor schrijvers is als er na hun dood nog gedegen nieuwe publicaties over hen verschijnen. Je begrijpt meer van de achtergronden van hun werk en krijgt weer zin om alles te gaan herlezen.
Had Renate Rubinstein maar zo'n uitgever als Meijsing. Over haar zou twintig jaar geleden al een biografie verschijnen, maar die is er nu nog steeds niet.
Niet dat haar biograaf Hans Goedkoop zich niet aan zijn beloftes houdt. Toen hij het contract sloot voor de biografie, wilde hij daarin beslist geen inlevertermijn opnemen. Zijn biografie van Herman Heijermans had hem zoveel stress bezorgd dat hij voor een volgend project 'de tijd' wilde nemen.
Vrijwel vergeten
Dat heeft hij dus gedaan. En hoe! Op dit moment vraag ook Hans Goedkoop zelf zich regelmatig af of de biografie van Renate Rubinstein er ooit nog komt.
Wordt het dan geen tijd om iemand anders met de opdracht te belasten? Niet alleen zijn er al heel wat euro's in het project gevloeid zonder dat dit iets heeft opgeleverd, ook is de schrijfster om wie het gaat, vrijwel vergeten.
En dat terwijl ze kort voor haar dood had laten weten erg op een biografie te hopen. Het Letterkund
Eindelijk een soort van Rubinstein-biografie, en de nieuwe Waterdrinker: dit zijn de boekrecensies van deze week
Portret van Renate Rubinstein als oorlogskind toont de geboorte van haar schrijverschap
Waar blijft de biografie van Renate Rubinstein? Even leek het erop dat biograaf Hans Goedkoop de handdoek in de ring had gegooid - hij werd ingehaald door biografen van andere grootheden in de Nederlandse letteren: Hella Haasse, Frederike Harmsen van Beek, Willem Wilmink om een paar recente voorbeelden te noemen. Nu lijkt het erop dat zijn biografie over de in overleden gevierde columnist en schrijfster alvast in stukjes en beetjes tot ons komt.
Eerder verscheen Iedereen was er, een kort verslag van Renate’s vijftigste verjaardag, en nu Vaderskind, over Rubinsteins jeugd en oorlogsjaren. ‘Een psychologisch portret van een oorlogskind dat, met de kleine fotootjes her en der door de tekst gestrooid, wat wegheeft van de boeken van W.G. Sebald’, aldus Rob Schouten. Lees hier de recensie.
Tweede roman van Lutz Seiler is een monument voor een Berlijn dat er maar even was
Stern is na Kruso – zijn veelgeprezen debuut – de tweede roman van de Duitse schrijver Lutz Seiler. Beide romans staan volkomen op zichzelf, maar laten zich lezen als een tweeluik; een tweeluik met de
Vaderskind. De oorlog van Renate Rubinstein
‘Het was niet alleen dat ze haar vader nooit meer terug zou krijgen en dat hij haar nooit meer zou beschermen, lassie, lassie. Het was niet alleen de dood, wat dat ook zijn mocht. Het waren de levenden. Hoe kon ze met hen verder? Hoe kon ze zich weren tegen hun bedrog? Ze moest de moed verzamelen om nu voor altijd op haar eigen oordeel af te gaan, meer nog dan ze de laatste jaren toch al deed. Ze moest haar eigen argumenten vinden en daarbij vertrouwen op haar waakzaamheid en intuïtie.’
Zo besluit Hans Goedkoop Vaderskind: de oorlog van Renate Rubinstein, dat gelezen kan worden als de definitieve aanloop naar de biografie van Nederlands eerste columniste waar Goedkoop al bijna dertig jaar aan werkt. De Renate Rubinstein, namens wie Hans Goedkoop op basis van in de jaren zeventig columns geschreven bovenstaande conclusies trekt, is dan vijftien. Haar kindertijd zit er op: de Tweede Wereldoorlog is afgelopen en haar vader is, geheel tegen alle verwachtingen, beloften en conventies in, niet teruggekomen.
De geschiedenis als bindmiddel
Meer dan een gemiddelde biograaf zag Renate Rubinstein het belang van de kindertijd als vormende periode in iemands leven, waarbij ze heel expliciet ook de tien jaar die voorafgaan aan een geboorte
Hans Goedkoop: horen, zien en zwijgen
Door Reinjan Mulder
UPDATE &#; Je kunt niet zeggen dat Hans Goedkoop zich niet aan zijn beloftes houdt. Toen hij twintig jaar geleden een contract sloot voor het schrijven van een biografie van Renate Rubinstein, wilde hij daarin geen inlevertermijn opnemen. Geluk, de biografie van Herman Heijermans waarop hij in promoveerde, had hem zoveel stress bezorgd, zo vertelde Goedkoop me, dat hij dacht: dit nooit meer. Hij wilde nu &#;de tijd nemen&#; voor een volgend boek.
Maar hoe onverstandig dat kan zijn, werken zonder deadline, kan iedereen inmiddels zien. Niet alleen is de biografie van de in overleden Renate Rubinstein er een kwart eeuw na haar dood nog altijd niet, de kans is ook groot dat die er nooit meer komt. Toen ik Hans Goedkoop voor het laatst over het boek sprak, in op de burelen van Meulenhoff, was hij nog vol goede moed om zijn project af te maken, hij was net weer helemaal opnieuw begonnen, zei hij, maar de laatste tijd laat hij ook zelf alom weten dat hij twijfelt of het nog iets wordt.
Dat mag een klein schandaal worden genoemd. Niet alleen zijn er inmiddels al heel wat euro&#;s in het project gevloeid, de schattingen lopen uiteen van één tot twee ton, ook de schrijfster om wie het gaat, raakt meer en meer uit zicht.